Υποθυρεοειδισμός
Είναι κατάσταση του θυρεοειδούς, όπου παράγονται λιγότερες θυρεοειδικές ορμόνες από ότι χρειάζεται ο οργανισμός.
Ο υποθυρεοειδισμός είναι η συνηθέστερη διαταραχή του θυρεοειδούς. Εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες, αυξάνει με την ηλικία και σχετίζεται με κληρονομική προδιάθεση. Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Κόπωση
- Κατάθλιψης
- Ευαισθησία στο κρύο
- Αύξηση βάρους (όχι πάνω από 3-6 kg)
- Ξηρό δέρμα, ξηρά μαλλιά
- Δυσκοιλιότης
- Διαταραχές εμμήνου ρύσεως
Τα συμπτώματα αυτά δεν βρίσκονται μόνο στον υποθυρεοειδισμό, αλλά και σε άλλες παθήσεις. Πολλοί ασθενείς μπορεί να έχουν μόνο ένα ή δύο από τα ως άνω συμπτώματα.
Αιτίες υποθυρεοειδισμού
Θυρεοειδίτιδα Hashimoto – Στους ενήλικες η πιο κοινή αιτία υποθυρεοειδισμού είναι η Θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Κατ αυτήν το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει τον θυρεοειδή αδένα, τον καταστρέφει βαθμιαία και έτσι δεν μπορεί να παράγει τις απαιτούμενες θυρεοειδικές ορμόνες.
Ιατρογενής υποθυρεοειδισμός – Μπορεί να συμβεί μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή μετά από χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς, αν ο ασθενής δεν παίρνει θυροξίνη σε επαρκή δοσολογία.
Υπολειτουργία της υπόφυσης – Σπάνια αιτία υποθυρεοειδισμού
Συγγενής υποθυρεοειδισμός – Υποθυρεοειδισμός που υπάρχει από την γέννηση.
Επιπτώσεις του υποθυρεοειδισμού
Ο αρρύθμιστος υποθυρεοειδισμός στους ενήλικες, οδηγεί σε διαταραχή μνήμης και μείωση της καλής φυσικής κατάστασης. Επιπλέον αυξάνονται τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιά και τα αγγεία. Σε σοβαρό και αρρύθμιστο υποθυρεοειδισμό, μπορεί σπανιότερα να εμφανισθεί μυξοιδηματικό κώμα, μία κατάσταση απειλητική για την ζωή.
Διάγνωση του υποθυρεοειδισμού
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με τον προσδιορισμό των ορμονών TSH και FΤ4 στο αίμα.
Στον υποθυρεοειδισμό, η τιμή της TSH είναι αυξημένη και της FΤ4 χαμηλή. Σε αρχόμενο υποθυρεοειδισμό η τιμή της TSH είναι οριακά αυξημένη ενώ της FΤ4 φυσιολογική (δεν έχει προλάβει να μειωθεί). Από τις δύο εξετάσεις η TSH είναι η πιο σημαντική και με την μεγαλύτερη διαγνωστική αξία.
Σε περίπτωση θυρεοειδίτιδας Hashimoto πρέπει να μετρηθούν και τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα, τα οποία προσβάλλουν τον θυρεοειδή και είναι η αιτία της νόσου.
Θεραπεία του υποθυρεοειδισμού
Ο υποθυρεοειδισμός θεραπεύεται με την χορήγηση θυρεοειδικών ορμονών που λείπουν, σε μορφή δισκίου (χαπιού). Η θεραπεία εκλογής είναι η θυροξίνη. Η θυροξίνη παρασκευάζεται συνθετικά και είναι ακριβώς η ίδια με την Τ4 που παράγει ο θυρεοειδής αδένας. Επειδή όλα τα σκευάσματα θυροξίνης δεν είναι τα ίδια, καλό είναι ο ασθενής να παραμένει στο ίδιο σκεύασμα, ιδίως αν είναι καλά ρυθμισμένος. Αν παρ’ όλα αυτά πρέπει να γίνει αλλαγή σκευάσματος, θα πρέπει να προσδιοριστεί η TSH πριν την αλλαγή και 40 ημέρες μετά.
Η χορήγηση θυροξίνης σε δόση μεγαλύτερη της απαιτούμενης, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστικής μάζας (οστεοπενία/οστεοπόρωση), σε διαταραχή της καρδιακής λειτουργίας και αρρυθμίες.
Υποθυρεοειδισμός και κύηση
Έλεγχος της λειτουργίας του θυρεοειδούς πρέπει να γίνεται πριν συλλάβει η γυναίκα ή αμέσως μετά. Καθ’ όλη την διάρκεια της κύησης και κυρίως τις πρώτες 10 εβδομάδες, η ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας πρέπει να είναι τέλεια. Σε αντίθετη περίπτωση επηρεάζονται τόσο το έμβρυο όσο και η έκβαση της κύησης.
Απλές συμβουλές
Aν έχετε υποθυρεοειδισμό, πρέπει οπωσδήποτε να παίρνετε με συνέπεια την θεραπεία σας. Αλλιώς θα έχετε σοβαρά προβλήματα.
Αν έχετε τουλάχιστον ένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα ή αν υπάρχει θυρεοειδοπάθεια στην οικογένεια σας, θα πρέπει να ζητήσετε να εξεταστείτε από τον γιατρό σας. Εάν το αποτέλεσμα των ορμονολογικών εξετάσεων δείξει υποθυρεοειδισμό, τότε οι συγγενείς σας α΄ βαθμού θα πρέπει επίσης να ελεγχθούν.
Καλό είναι όλες οι γυναίκες να ελέγχονται μόλις μάθουν ότι είναι έγκυες.
Επίσης οι γυναίκες άνω των 60 ετών να ελέγχονται, ακόμη και εάν δεν έχουν συμπτώματα.